Ngứa là do các tế bào da tăng tiết quá nhiều histamin. Khi chất histamin được tiết ra do một sự kích thích nào đó có thể bên trong hay bên ngoài, chất này sẽ tác động gây kích thích lên đầu mút thần kinh da – những thụ thể đặc biệt – gây ngứa. Vậy điều trị và phòng bệnh ngứa thế nào cho hiệu quả?
Nguyên nhân và triệu chứng
Triệu chứng:
Ngứa da có thể xảy ra ở các khu vực nhỏ, chẳng hạn như trên một cánh tay hoặc chân. Hoặc toàn bộ cơ thể có thể cảm thấy ngứa. Ngứa da có thể xảy ra mà không có bất kỳ thay đổi đáng chú ý khác trên da. Hoặc nó có thể liên quan:
– Đỏ.
– Da gà, điểm hoặc mụn nước.
– Khô, nứt da.
– Vảy da hay kết cấu cho da.
– Thỉnh thoảng bị ngứa da tồn tại rất lâu và trở nên rất mãnh liệt. Khi chà xát hoặc gãi khu vực, làm cho nó ngứa. Và nó càng ngứa, càng gãi.
Nguyên nhân:
Da khô. Ngứa da không đi kèm với da thay đổi khác rõ ràng, chẳng hạn như phát ban, thường được gây ra bởi làn da khô (xerosis). Da khô thường là kết quả từ yếu tố môi trường mà có thể kiểm soát toàn bộ hoặc một phần. Chúng bao gồm thời tiết nóng hoặc lạnh với cấp độ ẩm thấp, sử dụng lâu dài của điều hòa không khí hay sưởi ấm trung tâm, và rửa hoặc tắm quá nhiều.
Điều kiện và phát ban. Nhiều điều kiện da gây ngứa da, bao gồm bệnh vẩy nến, viêm da, ghẻ, chấy, thủy đậu, phát ban và dermatographism. Trong những trường hợp này, ngứa thường ảnh hưởng đến lĩnh vực cụ thể và có kèm theo dấu hiệu khác như đỏ da bị kích thích, hoặc da gà và mụn nước.
Các bệnh nội. Chúng bao gồm bệnh gan, kém hấp thu (bệnh celiac), suy thận, thiếu máu thiếu sắt, các vấn đề về tuyến giáp và ung thư, bao gồm cả bệnh bạch cầu và ung thư hạch. Trong những trường hợp này, ngứa thường ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể, hơn là một khu vực cụ thể. Làn da có thể nhìn bình thường ngoại trừ các khu vực bị trầy xước.
Kích thích và phản ứng dị ứng. Len, hóa chất, xà phòng và các chất khác có thể gây kích ứng da và gây ngứa. Đôi khi chất gây ra phản ứng dị ứng, chẳng hạn như trường hợp của chất độc ivy hoặc mỹ phẩm. Dị ứng thực phẩm cũng có thể gây phản ứng da bị ngứa.
Thuốc. Phản ứng với thuốc, như thuốc kháng sinh, thuốc kháng nấm hoặc thuốc giảm đau gây ngủ, có thể gây phát ban lan rộng và ngứa.
Mang thai. Một số phụ nữ có da bị ngứa khi mang thai, đặc biệt là trên bụng, đùi, ngực và cánh tay. Ngoài ra, điều kiện da bị ngứa chẳng hạn như viêm da có thể xấu đi trong thai kỳ.
Các biến chứng
Gãi ngứa và kéo dài có thể làm tăng cường độ của ngứa, có thể dẫn đến neurodermatitis (địa y chronicus simplex). Neurodermatitis là một điều kiện, trong đó diện tích da thường xuyên bị trầy xước trở nên dày. Các bản vá lỗi có thể được sống, màu đỏ hoặc đậm hơn phần còn lại của da. Gãi liên tục cũng có thể dẫn đến nhiễm trùng da do vi khuẩn và những vết sẹo vĩnh viễn hoặc thay đổi màu da.
Các xét nghiệm và chẩn đoán
Bác sĩ có thể thực hiện một kỳ thi vật lý và đặt câu hỏi về bệnh sử, kể cả khi ngứa bắt đầu, những yếu tố làm cho nó tốt hơn hoặc tồi tệ hơn, và cách chăm sóc cho làn da.
Có thể có một số xét nghiệm chẩn đoán – chẳng hạn như xét nghiệm máu – nếu bác sĩ nghi ngờ rằng ngứa da là kết quả của một tình trạng y tế cơ bản, chẳng hạn như bệnh gan hay thiếu máu do thiếu sắt.
Qua kiểm tra và xét nghiệm, bác sĩ có thể xác định ngứa trên thực tế một triệu chứng của một tình trạng da. Liên quan đến điều kiện da bị ngứa bao gồm:
Viêm da. Còn được gọi là bệnh chàm, viêm da là tình trạng viêm của da. Có nhiều loại khác nhau của viêm da, và các rối loạn có thể có nhiều nguyên nhân và xảy ra ở nhiều hình thức. Nói chung, viêm da mô tả sưng, đỏ và ngứa da.
Bệnh vẩy nến. Với bệnh vẩy nến, chu kỳ sống của tế bào da tăng tốc độ, dẫn đến sự tích tụ nhanh chóng thô, tế bào da chết. Những tế bào da được tích lũy, tạo thành vảy dày màu bạc và khô ngứa, các bản vá lỗi màu đỏ mà đôi khi đau đớn.
Nấm da nhiễm trùng. Của chân, của cơ thể, của da đầu và ngứa jock là do một nhiễm trùng nấm phát triển trên các lớp trên của làn da. Các bệnh nhiễm trùng thường gây ra các bản vá lỗi tròn phẳng của da bị ngứa.
Phát ban. Phát ban được nâng lên, vết ngứa đỏ của các kích cỡ khác nhau mà xuất hiện và biến mất trên làn da. Phản ứng dị ứng với thuốc hoặc thực phẩm có thể gây phát ban. Dermatographism là một điều kiện mà làn da tổn thương giống tổ ong phát triển trong các lĩnh vực.
Côn trùng chí. Chí cơ thể, chí công cộng là nguyên nhân phổ biến của ngứa dữ dội. Chí rất nhỏ, không cánh, côn trùng ký sinh ăn máu. Việc phá hoại, dễ dàng lây lan qua tiếp xúc vật lý gần gũi, có thể gây ra đỏ da gà.
Bệnh ghẻ. Bệnh ghẻ là do mite nhỏ đào hang tám chân được gọi là Sarcoptes scabiei. Sự hiện diện của mite dẫn đến ngứa dữ dội tại khu vực hang của nó. Bệnh ghẻ là truyền nhiễm và có thể lây lan nhanh chóng thông qua tiếp xúc cơ thể thân thiết.
Điều trị thế nào?
THÔNG TIN CHO NGƯỜI BỆNH: Uống thuốc kháng histamin sẽ có hiệu quả tốt. Một số loại kháng histamin như hydroxyzin (atarax, vistaril) và diphenhydramin thường gây buồn ngủ và khô miệng, do đó, thường được dùng vào giờ ngủ. Những loại kháng histamin khác như loratadin (claritin) và cetirizin (zitec) thường không gây buồn ngủ. Thông thường, những loại kem có chứa kháng histamin như diphenhydramin (benadryl, nytol, sominex) không nên dùng vì chính bản thân chúng cũng có thể gây ra phản ứng dị ứng.
Kem có chứa corticoid có thể làm giảm viêm và kiểm soát ngứa, do đó, có thể dùng nếu như ngứa giới hạn ở trong một khu vực nhỏ. Ngứa bởi một số lý do như: nhiễm độc cây thường xuân, có thể cần bôi kem có corticoid mạnh. Tuy nhiên, chỉ nên dùng corticoid nhẹ (hydrocortison 1%) khi bôi lên mặt do corticoid có tác dụng mạnh sẽ làm mỏng làn da nhạy cảm ở khu vực này. Ngoài ra, kem có chứa corticoid với dược tính mạnh được bôi ở những vùng rộng lớn trong một thời gian dài có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh, do thuốc có thể thẩm thấu để đi vào máu. Đôi khi có thể dùng corticoid đường uống nếu bị ngứa ở một khu vực lớn.
Nếu là bệnh ngoài da như ghẻ, hắc lào, lang ben, nấm da, nấm tóc, viêm da dị ứng…, hãy dùng các thuốc chữa bệnh ngoài da đặc trị thì sẽ giảm ngứa, chống trầy xước, giảm bội nhiễm nhưng cần gặp bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn.
Những người mắc các bệnh mà gây ngứa như: gan, thận, đái tháo đường… thì nên đi khám bệnh để được điều trị dứt điểm và có sự tư vấn tường tận của thầy thuốc cho người bệnh thì bệnh càng chóng lành và/hoặc hạn chế sự tái phát.
THÔNG TIN CHO BÁC SĨ, DƯỢC SĨ
Sau khi gây ra được xác định, phương pháp điều trị cho da bị ngứa có thể bao gồm:
Thuốc. Chúng bao gồm thuốc kháng histamin đường uống cho bệnh dị ứng hoặc phát ban và các loại kem corticosteroid cho ngứa từ viêm da.
Băng ướt. Điều này liên quan đến việc áp dụng kem thuốc đến các khu vực bị ảnh hưởng và sau đó bao gồm các khu vực này với chất liệu cotton ẩm đã được ngâm trong nước hoặc các giải pháp khác. Độ ẩm ướt trong băng giúp da hấp thụ các loại kem thuốc.
Điều trị các bệnh tiềm ẩn. Nếu một bệnh nội bộ được tìm thấy, cho dù đó là bệnh thận, thiếu sắt hay một vấn đề tuyến giáp, điều trị bệnh thường làm giảm ngứa. Các phương pháp giảm ngứa, cũng có thể được khuyến khích.
Ánh sáng trị liệu (đèn chiếu). Đèn chiếu liên quan đến việc tiếp xúc da với các bước sóng của ánh sáng cực tím. Nhiều phiên thường được lên kế hoạch cho đến khi ngứa được kiểm soát.
Mặc dù nhiều loại ngứa đáp ứng tốt với điều trị, cứu trợ có thể không được ngay lập tức. Tuy nhiên, một số loại kem và thuốc mỡ được thiết kế đặc biệt để làm giảm ngứa. Chúng bao gồm sử dụng ngắn hạn của thuốc gây tê tại chỗ như lidocain hoặc Benzocain, hoặc thuốc mỡ và các loại kem như long não, tinh dầu bạc hà hoặc calamin. Mặc dù các sản phẩm chống ngứa ngay lập tức có thể làm dịu ngứa, điều trị trong những nguyên nhân cơ bản là quan trọng nhất để cứu trợ lâu dài.
Để giúp giảm ngứa và làm dịu da bị viêm, hãy thử các biện pháp tự chăm sóc:
Áp dụng một loại kem chống ngứa hoặc lotion vào vùng bị ảnh hưởng. Kem hydrocortisone thuốc không cần toa, có ít nhất 1% hydrocortisone, có thể tạm thời làm giảm ngứa. Một kháng histamin đường uống không cần toa, chẳng hạn như diphenhydramine (Benadryl…), có thể hữu ích nếu ngứa là nghiêm trọng.
Tránh gãi bất cứ khi nào có thể. Bao gồm các khu vực ngứa nếu không thể không gãi nó. Cắt móng tay và đeo găng tay vào ban đêm.
Áp dụng làm mát, nén ẩm ướt. Bao gồm các khu vực bị ảnh hưởng với băng và băng có thể giúp bảo vệ làn da và ngăn ngừa trầy xước.
Hãy thoải mái tắm mát. Rắc nước tắm với soda làm bánh, bột yến mạch chưa nấu chín hoặc dạng keo bột yến mạch – bột yến mạch tinh mặt đất cho bồn tắm (Aveeno…).
Mặc quần áo cotton mịn. Điều này sẽ giúp tránh kích ứng.
Chọn xà phòng nhẹ mà không cần thuốc nhuộm hay nước hoa. Hãy chắc chắn để rửa sạch xà phòng hoàn toàn ra khỏi cơ thể. Và sau khi rửa, áp dụng một loại kem dưỡng ẩm để bảo vệ làn da.
Sử dụng bột giặt nhẹ không mùi khi giặt quần áo, khăn tắm và giường ngủ. Hãy thử sử dụng các chu kỳ rửa ngoài vào máy giặt.
Tránh những chất gây kích ứng da hoặc gây ra một phản ứng dị ứng. Đây có thể bao gồm niken, đồ trang sức, nước hoa, sản phẩm tẩy rửa và mỹ phẩm.
Phòng bệnh ra sao?
Phòng bằng cách loại trừ trước những nguyên nhân gây ngứa: diệt côn trùng, ăn ở sạch sẽ… Không nên tiếp xúc nhiều với thú vật nuôi. Trong những chuyến du lịch, nên mang theo thuốc bôi tránh côn trùng.
Quần áo, nhất là quần áo lót, bằng sợi tổng hợp là một nguy cơ tiềm tàng, tránh dùng nếu có thể. Giặt thật sạch các chất tẩy rửa và phơi nơi thoáng mát đầy đủ ánh nắng mặt trời.
Muốn đỡ ngứa do thời tiết nóng và khô, có thể chườm nước đá và dùng máy làm ẩm vào ban đêm.
Cố gắng không ăn uống những thực phẩm không thích ứng với cơ địa của mình để khỏi bị dị ứng. Tránh các đồ uống làm giãn mạch như cà phê, rượu, nước nóng…
Khi bị ngứa, không nên gãi, nhất là gãi làm xây xước da vì như vậy rất dễ nhiễm khuẩn.
Cho dù bị ngứa bởi bất kỳ nguyên nhân gì cũng nên tắm nhanh và tắm với nước lạnh hoặc ấm với rất ít hoặc không cần xà bông. Lau người nhẹ nhàng chứ không nên chà xát mạnh. Nhiều người bị ngứa có thể cảm thấy thích thú với một số loại kem dưỡng ẩm bôi ngay sau khi tắm. Những loại kem này nên không có mùi và không màu vì những chất thêm vào để tạo mùi hoặc màu có thể gây kích ứng da và cuối cùng là gây ngứa. Móng tay nên được cắt ngắn, đặc biệt là ở trẻ em, để làm giảm nguy cơ trầy da do gãi. Bao phủ vùng da bị ảnh hưởng bởi những chất dịu, chẳng hạn như bạc hà, khuynh diệp, calamin.
Nguồn: www.facebook.com/groups/GroupCachDungThuoc